SPELLING- EN TAALTIPS Hen of hun? Tijdens taaltrainingen vragen deelnemers vaak wanneer je in een zin hen gebruikt en wanneer hun. Deze regel veroorzaakt blijkbaar veel twijfels. Tijd voor een opfris! Voordat ik de regels voor het gebruik van hen en hun op een rijtje zet, heb ik een vraag: is hun in de zin de managementassistente heeft hun de notulen per e-mail gestuurd juist? Waarschijnlijk is je eerste ingeving, dat hun in deze zin fout is en dat hier hen moet staan. Taalgebruikers lijken namelijk steeds vaker voor hen te kiezen. Toch is dat niet zo. Hun is goed. Hoe zit dat? Hen na voorzetsel Er zijn twee regels die bepalen of je voor hen of hun moet kiezen. Allereerst gebruik je hen na een voorzetsel. Voorzetsels zijn woorden die de meesten van ons hebben geleerd als kastwoorden. Denk aan op (de kast), naast (de kast), onder (de kast) en langs (de kast). Na een voorzetsel volgt altijd het woord hen: op hen, naast hen, onder hen en langs hen. Hierbij maakt het niet uit om wat voor een zinsdeel het gaat. Kijk maar eens naar de volgende zinnen: • Ik reken op hen. • De hond loopt netjes naast hen. • Onder hen bevindt zich de winnaar. • Ik rijd wel even langs hen. Daarnaast moet je hen gebruiken als het een lijdend voorwerp is. Deze regel vinden we vaak lastig. We voelen namelijk niet altijd aan of een zinsdeel het lijdend voorwerp is. En de grammaticale regels zijn vaak weggezakt. Hoe bepaal je ook alweer of een zinsdeel het lijdend voorwerp is? Dat doe je door jezelf de vraag te stellen: wie of wat + het onderwerp + het gezegde. Voor onze voorbeeldzin levert dat de vraag op: wat heeft de managementassistente gestuurd? Het antwoord hierop is de notulen. De notulen is dus het lijdend voorwerp. En omdat er in een zin altijd maar één lijdend voorwerp is, kan hun dat niet zijn. Daarom is hun hier juist. Voorzetsel ‘denken’ Hoewel de regels voor hen/hun duidelijk zijn, zorgen ze vaak voor twijfels. Daarom geef ik je nog een manier om je keuze te bepalen. Als je voor het woord hun een voorzetsel kunt denken, maar het staat er niet, dan is hun de juiste keus. We gaan weer even terug naar de voorbeeldzin: de managementassistente heeft hun (hier kan ik aan voor denken, maar het staat er niet!) de notulen per e-mail gestuurd. Kortom, hun is juist. Weet je echt niet of je voor hen of hun moet kiezen, gebruik dan het alternatief ze. Dit is namelijk ook goed. Het nadeel is wel dat veel lezers dit te informeel vinden of soms zelfs fout. Vandaar dat we ze liever vermijden. 30 Vaker hen Zoals ik aan het begin van dit artikel al zei, lijken veel taalgebruikers steeds vaker voor hen te kiezen. Op www.taaladvies.net staat hierover: “Er is een toenemende tendens bespeurbaar om hen ook te gebruiken in gevallen waar strikt genomen hun gebruikt zou moeten worden. Aangezien hen bovendien doorgaans stilistisch hoger gewaardeerd wordt dan hun, kan men in geval van twijfel over de precieze vorm het best hen gebruiken.” Misschien hoeven we over een paar jaar dus niet meer te kiezen tussen hen en hun en zijn beide vormen goed: de managementassistente heeft hen/hun de notulen per e-mail gestuurd. < TAALTIP • Twijfel je aan hen of hun? Vervang het woord dan door ze. TAALTEST Wat is juist, hen of hun? Op pagina 33 vind je de antwoorden. 1. Waarom geef je hen/hun niet de laatste updates? 2. Al die jaren heb ik op hen/hun kunnen rekenen. 3. Wie hen/hun het eerst ziet, heeft gewonnen. 4. Door de vertraging heb ik hen/hun pas ’s avonds ontmoet. 5. Dat moet je hen/hun maar zelf vertellen. 6. Regel jij dat even met hen/hun. 7. Hebben jullie hen/hun allemaal voor het jubileum uitgenodigd? 8. Ik heb hen/hun gisteren nog in de stad gezien. 9. Zal ik hen/hun wat te drinken inschenken? Bronnen: www.onzetaal.nl, www.taaladvies.net en www.woordenlijst.org. Judith Winterkamp is trainer van Communicatief tekst & training. Zij geeft trainingen op het gebied van schriftelijke communicatie zoals Brieven en e-mails schrijven, Creatief zakelijk schrijven, Snellezen en Spelling en Taaltips. Informatie: www.communicatief.info. MEI 2012 MANAGEMENT SUPPORT Pagina 29

Pagina 31

Heeft u een presentatie, ibrochure of internet tijdschriften? Gebruik Online Touch: sportblad online bladerbaar publiceren.

MSM0512 Lees publicatie 17Home