COMPUTERZAKEN Test Spraakherkenningsprogramma’s Het heeft iets magisch: je praat tegen je computer en de tekst verschijnt in beeld. Magisch, maar is het ook praktisch? Kan spraakherkenning ons helpen om sneller te werken? En is het geschikt om RSI buiten de deur te houden? De ervaringen van enkele gebruikers - en waarom arbodiensten er nog weinig mee doen. Tekst *Peter Passenier Laat ik beginnen met het unique selling point van dit artikel. Het werd geschreven op mijn balkon, met koffie en koekjes binnen handbereik. Uitzicht op de weilanden, een winterzonnetje, en geen ergonomisch ongezonde laptop te bekennen. Hoe dat zo? Het werd geschreven met een spraakherkenningsprogramma. Ik zet mijn headset op en begin de tekst te dicteren - compleet met punten, komma’s en andere bijzondere leestekens. De woorden verschijnen vanzelf op het beeldscherm. Soms foutloos, soms met haperingen, maar altijd duidelijk leesbaar. Vroeger En dat is een heel verschil met vroeger. Met 2004 bijvoorbeeld. Toen concludeerde TNO dat werknemers met een spraakherkenningssysteem weliswaar gezonder werkten - ze hadden een betere werkhouding en minder spanning in hun lichaam - maar dat hun productiviteit achterbleef. Typen ging toch sneller. En áls de spraakherkenners even een voorsprong namen, raakten ze die direct weer kwijt doordat ze onderweg doorlopend fouten moesten verbeteren. Maar in de laatste zes jaar is niet alleen de software verbeterd, ook aan de hardware is gewerkt. Het programma dat ik gebruik, vraagt een werkgeheugen van minstens 1 GB. Geen haalbare kaart in 2004, maar anno 2011 moet je wel ongeveer naar de ramsj om hieronder te blijven. Daarom haalt ook een toptypist niet meer de snelheid die ik nu haal, terwijl ik ontspannen zit en ook nog af en toe een rondje kan lopen. Het aantal fouten blijft ondertussen binnen de perken - en valt waarschijnlijk nog verder terug te brengen. Maar daarover later meer. Toch slaat - ondanks deze vooruitgang - spraakherkenning nog niet massaal aan. Volgens ORdigiNAL, leverancier van Nuance en het meest gebruikte programma, ‘Dragon Naturally Speaking’, gaan er ieder jaar zo’n 4000 tot 5000 professionele licenties over de toonbank. Niet slecht, maar afgezet tegen een totaalaantal van vier miljoen beeldschermwerkers, blijft het een bescheiden succes. MERKEN Deze redactie is onafhankelijk, en geeft haar eerlijke mening. Daarom zouden we het liefst meerdere merken spraakherkenning testen. Het probleem is dat die er niet zijn. Op Windows 7 zit een gratis versie, maar die is alleen beschikbaar in het Engels, Frans, Spaans, Duits, Japans en Chinees. Het monopolie in Nederland is in handen van Nuance met het programma Dragon Naturally Speaking. Pakketten zijn beschikbaar vanaf € 49,-. Kijk op http://netherlands.nuance.com. Arbodiensten Wat vinden arbodiensten hiervan? Je zou zeggen dat die geïnteresseerd moeten zijn - al was het alleen maar omdat je met het systeem RSI buiten de deur kunt houden. Toch zijn ze niet enthousiast. ArboNed zegt dat het geen onderdeel is van de dienstverlening. ‘Wij houden ons bezig met RSI-preventie’, zegt een woordvoerder. ‘En spraakherkenning is een soort laatste redmiddel als iemand al zware RSI heeft.’ Ook Arbo Unie raadt het systeem nog niet aan. Volgens een woordvoerder is het niet helemaal duidelijk of het inderdaad leidt tot gezondheidswinst. ‘RSI heeft vaak diepere onderliggende oorzaken. Als iemand bijvoorbeeld erg gestrest is, kan hij wel gaan dicteren, maar dan krijgt hij waarschijnlijk last van zijn stem. Bovendien, wat zouden jouw collega’s ervan zeggen als jij op je werk doorlopend je artikelen zat voor te lezen? Vooral in kantoortuinen moet je daar niet aan denken.’ Gebruikers Is dit inderdaad een probleem? ‘Bij ons niet’, zegt Gerrit van den Brink van Van Kooten Advocaten in Utrecht. ‘Hier werken zeven advocaten, waarvan vier in één ruimte. En die vier zijn heel veel aan het inspreken. Wij weten niet beter, want zo werken wij al bijna vanaf het begin. Daar komt nog bij dat je door verbeterde systemen vrij 32 FEBRUARI 2011 MANAGEMENT SUPPORT Pagina 31

Pagina 33

Heeft u een nieuwsbrief, pagegangster of digi jaarverslagen? Gebruik Online Touch: editie van papier naar digitaal converteren.

MSM010211 Lees publicatie 10Home