TAALKWESTIES LEESTEKENS IN OPSOMMINGEN: WAT ZIJN DE REGELS? Of: Elke opsomming begint met een inleidende zin, die aankondigt wat er wordt opgesomd. Deze zin eindigt met een dubbele punt. Welke leestekens je in de verschillende onderdelen van de opsomming gebruikt, hangt af van het type opsomming. Hieronder de regels. Opsomming van hele zinnen: Begin elke zin met een hoofdletter en eindig elke zin met een punt (of een vraagteken): Functie-eisen: - Je hebt een secretaresseopleiding voltooid. - Je hebt minstens twee jaar werkervaring. - Je bent een expert in Excel. Opsomming van halve zinnen of groepjes woorden: Begin elk onderdeel met een kleine letter en eindig elk onderdeel met een puntkomma. Zet achter het laatste onderdeel een punt: Je moet voor deze functie: - een secretaresseopleiding hebben voltooid; - minstens twee jaar werkervaring hebben; - een expert zijn in Excel. Functie-eisen: - secretaresseopleiding - werkervaring - Excelkennis Soms is het lastig kiezen tussen een dubbele punt of een puntkomma. Beide kondigen immers een zin aan die sterk met de vorige samenhangt. Het boek ‘Leestekens geregeld’ geeft voor die keuze een handig ezelsbruggetje. De schrijvers hiervan raden aan om een dubbele punt te gebruiken: - als er in het eerste zinsdeel de/het volgende of als volgt staat óf als je dat erbij kunt denken; of - als er in het tweede zinsdeel want of namelijk staat óf als je dat erbij kunt denken. In andere gevallen gebruik je een puntkomma. Dit is de reden dat je wel een dubbele punt gebruikt in de zin: Ik had het [volgende] altijd al gedacht: hij is niet te vertrouwen. En in de zin: Ik kan de telefoon nu niet beantwoorden: ik zit [namelijk] in een vergadering. Maar niet in de zin: Zij werkt elke dag over; dagen van 8 tot 8 zijn voor haar normaal. Pas op met hoofdletters In de bovenstaande voorbeelden heb je het misschien al gezien: na een dubbele punt komt meestal een kleine letter. Je gebruikt alleen een hoofdletter als er na de dubbele punt: - een citaat begint (Hij zei: ‘Ik kom niet.’); - een woord staat dat altijd een hoofdletter heeft (Hij spreekt drie talen: Nederlands, Engels en Frans.) - een opsomming volgt die bestaat uit meerdere complete zinnen (Dit roept de volgende vragen op: Waarom was de deur MANAGEMENT SUPPORT DECEMBER 2011 niet afgesloten? Wie is het laatst op kantoor geweest? Waarom is het alarm niet afgegaan?). Je gebruikt ook een hoofdletter na korte aanduidingen als Let op en Tip (Let op: Lees altijd eerst de bijsluiter!). Na Betreft, Onderwerp of Kenmerk boven een brief zet je een kleine letter (Betreft: uw sollicitatie). Punt uit! Tot slot: als je veel aandacht besteedt aan punten, komma’s en puntkomma’s word je al snel een pietje precies genoemd (om dat andere woord maar te verzwijgen). En dat is misschien ook wel zo, want leestekens zijn details. Maar dan citeer ik graag de schrijvers van het onvolprezen ‘Handboek Stijl’: ‘Het zijn de details die tellen.’ < Bronnen Jan Renkema; Schrijfwijzer. Sdu Uitgevers, 2005. ISBN: 9012108543 Peter Burger en Jaap de Jong; Handboek stijl. Noordhoff Uitgevers, 2009. ISBN: 9789001709655 Lynne Truss en Wim Daniëls; Eten, vuren en beuken. Prometheus, 2004. ISBN: 9044604376 Eric Tiggeler; Vraagbaak Nederlands. Sdu Uitgevers, 2005. ISBN: 9012108551 Genootschap Onze Taal; Leestekens geregeld. Sdu Uitgevers, 2009. ISBN: 9789012581325 33 Je moet voor deze functie: - een secretaresseopleiding hebben voltooid. Deze opleiding moet minimaal op mbo-niveau zijn. - minstens twee jaar werkervaring hebben. Meer werkervaring is een pre. - een expert zijn in Excel. Wij werken met Office 2010. Opsomming van losse woorden Gebruik geen leestekens: Opsomming van halve én hele zinnen: Begin elk onderdeel met een kleine letter en eindig elke onderdeel met een punt: Functie-eisen: - een voltooide secretaresseopleiding; - minstens twee jaar werkervaring; - grote kennis van Excel. Pagina 32
Pagina 34Interactieve online jaarverslag, deze reclamefolder of handleiding is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het bladerbaar maken van digi maandbladen.
MSM1211 Lees publicatie 11Home