PSYCHOLOGIE HET GENOVESE SYNDROME Het Genovese Syndrome is genoemd naar de New Yorkse Kitty Genovese. Zij werd op 13 maart 1964 vlakbij haar huis in Queens doodgestoken. De omstandigheden van de moord en vooral het uitblijven van reacties van de buren, werd na twee weken breed uitgemeten in de pers. Hoe kon het gebeuren dat niemand Kitty te hulp schoot, ondanks het feit dat de buren zich volledig bewust waren van het verschrikkelijke dat zich vlakbij hun huis voltrok? We weten nu dat zowel het bystander effect, en vooral diffusion of responsibility hier een belangrijke bijdrage aan hebben geleverd. Live een zaak van de politie’) of nemen aan dat iemand anders al actie ondernomen heeft (‘112 is vast al gebeld’). Deze diffusion treedt vooral op als de groep groter is dan drie. Als we de enige ‘toeschouwer’ zijn, voelen we ons meestal wél verantwoordelijk en hebben van diffusion geen last. Je ziet deze verantwoordelijkheidsverwarring ook ontstaan in hechte groepen mensen die nauw samenwerken en daarbij waarde hechten aan een unanieme mening. Groupthink - groepsdenken - neemt dan de plaats in van een kritische rationele instelling, waardoor overeenstemming belangrijker wordt dan de feiten. Abileneparadox Dat groepen rare dingen doen met mensen zagen we bijvoorbeeld in het artikel over Het bedrijfsuitje To go or not to go! (april 2011, nummer 4, jaargang 29). Daar besprak ik de Abileneparadox van managementexpert Harvey: iedereen stemde toe met het plan om naar Abilene (Texas) te rijden op een bloedhete dag, terwijl niemand zin had, omdat iedereen het idee had dat de rest wel zin had. Ook de experimenten van Asch tonen aan dat de sociale beïnvloeding en de behoefte van mensen zich te conformeren aan een groep zo groot is, dat ze hun bezwaren niet durven uitspreken, zelfs als ze zeker weten dat de rest van de groep ongelijk heeft. Doelloos toekijken Ten slotte bepalen we of we vinden dat we de kennis en vaardigheden bezitten om te gaan helpen. Ook hier besluiten we vaak dat iemand anders beter opgeleid en uitgerust is om hulp te verlenen (‘er is vast wel iemand met een ehbo-diploma’, ‘de arts zal zo wel komen en die wil ik niet in de weg lopen’, ‘hier hebben we toch een bhv-er voor?’), waardoor we niet tot actie overgaan. Ook de overheid heeft dit probleem gesignaleerd en is een campagne gestart om burgers bewuster te maken van hun taak op straat. De campagne houdt mensen een spiegel voor en maakt ze bewust van het effect van een passieve reactie op geweld. Dit gebeurt op een wel heel bijzondere manier: via een live interactief billboard worden mensen geconfronteerd met een situatie waarin ambulancebroeders worden aangevallen. Passanten die blijven staan om naar dit billboard te kijken, worden op hetzelfde moment gefilmd. Zij zien zichzelf live in de situatie op het billboard geplaatst... als stille getuigen van de vechtpartij. De campagne ‘loopt’ in Amsterdam en Rotterdam. Hoe het ‘werkt’kun je zien op www.nederlandveilig.nl/veiligheidopstraat/ campagne. < TIPS 1. Als je intuïtie zegt dat er iets niet klopt, luister hier dan naar. Grote kans dat je het bij het rechte eind hebt. 2. Bedenk dat er altijd iets is wat je kunt doen, ook als je geen ehbo-diploma hebt (zoals voorbijgangers om hulp vragen of op afstand houden, de politie te woord staan, het slachtoffer ‘gezelschap’ houden tot er echte hulp is). 3. Bel altijd naar 112, beter tien telefoontjes met dezelfde melding, dan geen. 4. Bespreek met de omstanders wie de leiding op zich neemt. Zorg ervoor dat er altijd iemand is die weet wat er gebeurd is, bij het slachtoffer blijft en de politie te woord kan staan. 5. Realiseer je eens wat jij wilt dat anderen doen wanneer jij (of je partner, kind, ouder) in nood verkeert. Nou? Vind je het dan nog zo moeilijk om te bedenken wat jij zou doen voor een ander? Tips van de politie • Vraag anderen om hulp en spreek met elkaar de eventuele dader aan. • Bel 112. • Blijf bij het slachtoffer. • Maak foto’s of video’s voor de politie en meld je als getuige. MANAGEMENT SUPPORT FEBRUARI 2012 17 Pagina 16
Pagina 18Scoor meer met een online winkel in uw edities. Velen gingen u voor en publiceerden folders online.
msm010212 Lees publicatie 13Home